V

 

(Iruñean bizitzak jarraitzen du; heldu zaien erasoaz ez dira jabetzen. Gaua da, Jauregiko gela; suasleak lanean ari dira, alaitsu ari dira, giroari doazkion kantak kantatuz.)

 

NESKATXEK: (Larraungo epistolak kantatzen dituzte.)

                        Mami jaleak dira Errazkingoak.

                        Zapata orpo-makurrak, Albisukoak.

                        Gezurrontzi zikinak, Baraibarkoak.

                        Sardin-jantzaileak, Iribaskoak.

                        Saskigile-kumeak dira Allikoak.

                        Bide-txior-jaleak dira Astizkoak.

                        Beti enbotto dira Oderizkoak.

                        Gona nabartxoekin hor Madozkoak.

                        Neska beltxarenak hor Mugirokoak.

                        Hoiei dagozkienak hor Arruizkoak.

                        Galtza-gorriak dira Aldazkoak.

                        Gona-petral-luzeak, Etxarrikoak.

                        Neska luzituak, Lekunberrikoak.

                        Titi-haundiak dira Uitzikoak.

                        Beti amorez daude Gorritikoak.

                        Beti alargun dira Azpirozkoak.

                        Lezaeten dago koskail-herria.

                        Hantxe akabatzen da kanta guzia.

 

(emakumezkoek epistola kantatzen bukatu bezain azkar, mutil-datza dantzatuz mutilak eszenara sartzen dira; poliki poliki, dantzan parte hartugabe, emakumezkoak inguruan jartzen dira. Dantza bukaturik, neska-mutil bikoteak modu honetan kantatzen dute, zenbaitetan dantzatuz.)

 

BIKOTEEK:

                                    a)

                        Neure senar tontosko

                        arto jale haundizko

                        zazpi talo behar ditu

                        otorduan jateko.

 

                                    b)

                        Neure emazte Balendin

                        kata usaia deragin

                        hortzak galdu ditun eta

                        hire pertzak egin din.

 

                                    d)

                        Neure senar baldarko

                        laister ez da deustako

                        alorrean landa zagun

                        txoriak haizatzeko.

 

                                    e)

                        Neure emazte hankarin

                        ttotta non dan badakin

                        bi begi gorri hoiekin

                        deabrua dirudin.

 

                                    f)

                        Zu senar, ni emazte

                        elkarrekin hil arte

                        dantzan hautsak harrotzeko

                        oraindik nahiko gazte.

 

                                    g)

                        Txingo, txango, rai-tarrrau

                        umore ona duk hau!

                        Iraun beza gaur ta bihar

                        iraun egun eta gau.

 

(Jolasa bukaturik, argia poliki poliki itzaltzen ari dela nabari da. suasleak mutilekin dantzatuz eszenatik ateratzen dira; oneka bakarrik gelditzen da, eta publikoaren artetik ariztak honela kantatzen dio.)

 

ARIZTA:

                        Zure ikustera jiten nitzauzu,

                        nolaxe zira maitea.

                        Bizi luze bat desir derautzut

                        dohain ederrez betea.

                        Bai eta ere denen buruan

                        paradisuan sartzea.

ONEKA:

                        Eskerrikasko, adiskidea,

                        ongi etorri zarela.

                        Mingaingo hitza bihotzak balu

                        zer amodio fidela.

                        Orduantxe to erran nezake

                        zure-zurea nintzela.

ARIZTA:

                        Xurian xuri, gorrian gorri

                        zoragarria zerade.

                        Orain berean jar banindadi

                        bi erresumaren jabe,

                        horiek oro deus ez litzake

                        xarmangarria zu gabe.

ONEKA:

                        Kantuan kantu, xixtuan xixtu

                        oi mintzoaren ederra.

                        Hain ongi mintzo, zu zara segur

                        nik entzun dudan bakarra.

                        Hola segituz badut beldurra

                        bilduko nauzun hondarra.

ARIZTA:

                        Xarmangarria, ikus ezazu

                        kanpoan gaizki naizela.

                        Eskuño batez tira nezazu

                        zure ganbera hortara.

                        Segeretuan nahi derautzut

                        kondatu ene manera.

ONEKA:

                        Barka zadazu ez baderautzut

                        hedatu nahi eskurik.

                        Nik egundaino ez dut fidatu

                        ene ganberan gizonik.

                        Fidatu diren gaixoan ganik

                        berri gaixtoak entzunik.

ARIZTA:

                        Ene maitea, fida zaitezke

                        bihotza lano utzirik.

                        Nik proposatzen baldin badautzut

                        zure gogozko ez denik,

                        Zeruko Jaunak etzaidala utz

                        istaño baten bizirik.

ONEKA:

                        Dudarik ez dut kanpo hortatik

                        leialki mintzo zarela.

                        Bainan ez dakit ez zaren flako

                        ni flako naizen bezela.

                        Ez nuke nahi ene ganberan

                        Jainkoak puni zaitzala.

 

(oneka azken bertsua kantatzen ari den bitartean, arizta taulara igotzen da, eta biak eszenatik elkarrekin irtetzen dira.)