4. ekintza
1. eskena
FRIEDRICH HIPERION
“Dichter slechter Zeiten”
Dantza eta astintzearen ostean, denak friedrichek eskainiko duen monologoa entzutera jartzen dira. niunavena eta natasiak teloi bati eutsiko diote aurkezpena egiten den bitartean. friedrich teloiaren atzean ezkutatzen da.
lenda: Fidelia, amoremio... egingo al diguzu ondoren ikusiko dugunaren aurkezpena?
fidelia: Gustura asko, kapitan, oh nire kapitaina: Artojale eta garijale txit agurgarriok, hemendik aurrera zera ikusi ahal izango dugu: poetaren bidaia heroikoa naturaren tripetan barrena.
denak: Ooooohhh!
fidelia: Laberintoaren sekretua azalduko digu drama galdu paregabean Friedrich zoragarri eta terribleak
friedrich: Bizitza eta heriotzaren katedratikoa!
fidelia: friedrich... ezizenez: hiperion!!
Teloia kendu eta friedrich agertzen da. Denek txalo eta oihu egiten dute ad libitum. Jarraian, denak isiltzen dira shylock ezik, oso animatua baitago friedrich animatzen.
shylock: Friedrich! Friedrich! Friedrich! Frie...
niunavenak kolpe bat jotzen dio isilarazteko.
lenda: Joe, Niunavena, lasai, egunen baten hil eingozu! (friedrichi begira geratzen da) Beitxu! Beitxu! Beitxu!
Denak friedrichi begira geratzen dira, eta hau bere monologorako prestatzen ari da. Zerbait esatera doala dirudienean, ordea, eskuarekin keinu bat egiten du eta guztiek zaratatsu txalotzen dute. Berriro ere keinu berbera egiten du eta denek berriro txalotzen dute, oraindik ezer esan ez badu ere. Pausa baten ostean, hizketan hasten da.
friedrich: Das stille, das Heilige Stille.
Isilunean
Nor den mintzo?
Das stille, das Heilige Isiltasuna
Baina ez zaio ulertzen,
Sasoi makalak: alles nichtexistenz gaur,
Alles Hohlung, alles zulo zikina.
Orain schlechter zeiten
Herensuge hegalariek hegan egin al dezakete?
Oskolaren barruan geratuko ote da barraskiloa behin betiko?
Ikara dabil lurra,
Ama ikara nabil ni ere
Ikara gabiltza, lurra eta biok, beldurrez.
Sasoi makalak, slechter, slechter zeiten.
Garai hartan, Das waren gute Zeiten!, dana zen otsoen deiadar
Gute Zeiten!, nonahi arratoien akelarreak,
Gute Zeiten! Ilargialdiak Lamien konpainian,
Ostia kosmikoen bankete erraldoiak.
Ja, Ja, Garai ederrak oso, das waren gute zeiten,
Das leben zu leben.
Eta gaur, Man, man, man, gaur saize! Alles zulo, Alles Hohlung zikina! Gaur... aski da! Het is genoeg, genoeg!!
Moeder Natuur Ama, hire baitan ematu sasoi poetikoak! Bagoaz zugan Moeder Natuur, Basamortuko nomadok! Ņuņu, ņuņu, Mantxako Kixote ausartok zuzen zarete!, ez dira errotak, erraldoi itzelak baino!
Arkulari, arku eta geziok, armak erantzi eta arimak zorroztu! Lana ugari dago negar ugari egin eta gero, ez nekea, ez beldurra ezta bide txarra! Basurdeak umetu, umeak basurdetu, baso oparoetan izan jainko, izan gudari, izan errege eta printze, tailer eta sukaldeetan, etxe eta asanbladetan, kalean eta Teatrotan!
Izana izan, Izan zijn, das leben zu leben Basamortuko Nomadok, norabidea noraezean noranahi goazela, baina beti bidean, ai! Garai makaletako poetok!, ach! Dichter schlechter zeiten!, muxuak jaurti Babilonia erdian; Timboktu, Yakarta, Saigon, Praha, Frankfurt, Baskenland alaitu, ich liebe dich Wereld!, ich liebe dich Leben!
Achtung Menschen,
Das Stille, das heilige isiltasuna
entzun
Garrasi das Leben,
Zeurea da Hitza!
mara-mara: Zeurea-da-hitza.
Lehen antzerki pieza amaitzen da. Karnabala, txantxa musika eta dantza.
2. eskena
Absurduaren antzerkia
LAPSUS eta PUCKek antzeztua
“Tisbe eta Piramoren amore aldrebesak”
lenda: Fidelia... ene bixotzeko azukre koxkorra...
fidelia: Ņo... bai?
lenda: Hurrengo poeta aurkeztu, arraioa.
fidelia: Jaun eta hartzak, autrigoi eta bardulook, zuek guztiokin amore ederrak, amore maltzurrak era itzelean plazaraturik: Lapsus eta Pucken eskutik.
puck: Puck eta Lapsusen eskutik!
lapsus: Babazorroa!
fidelia: Ņo!... Zuekin... Tisbe eta Piramoren amore aldrebesak!! (Guztien txaloak)
piramo-lapsus: (Kartaboia esku batetan, bestean soka. Sokan tisbe urkatua) ņiek-ņiek, ņiek-ņiek, ņiek-ņiek C’est fini
Mon petit Jelli
Oh iluntasun iluneko gau ilun hori
geratu gara bakarrik bakardadea eta ni
Drujul, drujul: keskese l’amour?
keskese la vie?
zure argirik gabe my darling
ezin dut Deus ere ikusi.
tisbe-puck: (Berpiztuz) Jajajajiiii hildakoa jeiki bedi!
Harrapatu zaitut pitilintxiki!
Suizidioak ez du balio jode, koldar hori!
Ilun denean ere behar dugu bizi!
Keskese l’amour?!, keskese la vie?!
Ez dut sekula ikusi horren potro gitxi!
piramo: Koldarra ni? Ez horixe poxpolin,
Paristik natorren Artista bat naiz ni;
ausarta, trebea,
Alain Delon bezain lerdena,
komediante aparta gainera: drujul, drujul...
(Kartaboia buruan) Keskese l’amour?...
tisbe: Jodeeeee berriro eeeeez!
piramo: ...keskese lavie?...
tisbe: Brrrrrr, poeta nazkante hori!
piramo: Se tua Mon Petit Jelli!!!
tisbe: Se tua mon petit jelli, puag!!!
piramo: Ba maita nazazu eta egongo naiz isilik.
tisbe: Mmmmmmm jo eskeee ez dakit nik, eeeh! Begiratu honera! Nahiko xarmanta zara, aitortu behar ezpain politak, begi berde txukunak, culito aparta...baina hanka tarteko zizarea...eskas xamarra. Horregaitik ez zaitut maite, puta seme!
piramo: Oooops, scratch-scratch bua-bua, snif-snif edo ai ene! Entzun duzue? Nire faloa ez dela behar bezain luze? Oh Tisbe, mon amour, adarra jotzen? Oh Tisbe, my dear, is it a joke? Did I not say I love you? My dick very long will be but only, only if you fuck with me.
tisbe: Jo! Hi bai kultoa hi!
lenda: Descarao! Eta poliflota!
tisbe: Bai baina ez zaitut maite, hala ere. Bitxo bitxia zara, erdi garbantxo erdi armiarma, mi arma! Baina indarra falta zaizu, eta adorea, eta balentria, eta kemena, hau da, arraultza parea, astakirtena!
piramo: Grrrrrrr nekatu naiz lehenengo aktoaz, hitzak eta pitxak, banoa behingoz harira, bigarren aktoa segidan: doooing! Jauzia ieeuuup! Erasoa eta apika, edo akaso, edo agian... splaff! Ostia. (lapsusek salto egiten du) doooing! Sclatx-sclatx.
tisbe: Guauuu! hori bai ausarta saltoa matxin! Maite zaitut jadanik!
piramo: Hau duk hau salto kualitatiboa, Oui, oui! Maite nau mon petit jellik! Maite nauzu asko ala gutxi?
tisbe: Baaa puntatxoa bakarrik.
piramo: Zenbat da puntatxoa hala edo hola?
tisbe: Hala-hola.
piramo: Orduan ņoka-ņoka? Egingo dugu txortan?
tisbe: Jolin! Horren astoa izatekotan sekula santan!
piramo: Bost axola Sekulak, Santak, Encefalo eta Procastak, Mena sa trua, me la pela, ni zugana banoa! ieeuuup!! Je t’aime mon amour, je t’aime tous les jours! (tisbek piramo astintzen du) splaff!
tisbe: Ji, ji, ji belcebu popatik hartu!
piramo: Pug kua splaff?!, pug kua Belcebu?!,
nahikoa izan dut, drujul, drujul!:
(Oraingoan tisbe apuntatzen du kartaboiarekin)
keskese l’amour...!
keskese la vie...
otoitz egiten baldin badakizu,
hasi hadi!
tisbe: Oh! akabatuko nau!
Ces’t fini mon petit jelli!
Hau lastima ikuslego txit goren hori
hain nintzen neska xarmangarria ni!
Oh Piramo Piramo!
Ene maitetxo maitale maitea
emaidazu gutxienez nire azken borondatea.
piramo: Eskatu, baina azkar, indabak sutan dauzkat.
tisbe: Baa...nahi dut...zera, zure besarkada bat, hori da dena!
piramo: Ou really?
tisbe: Ji, ji,bai.
piramo: (Hurbilduz jada) Baiiibai?
tisbe: Baietz joe!
piramo: Ez nauzu astinduko ezta?
tisbe: Mmmmmmmmm.
piramo: Keskese l’amour...?
tisbe: Isildu tonto!
piramo: Bale, bale.............. palomita.
Besarkada eta musika; dantza eta txantxa. Absurduaren Karnabala!
3. eskena
Antzerki politikoa:
SHYLOCK BEY
“Gozamen gizaki”
Antzerki politiko zirkularra. shylocken diskurtsoan fidelia, friedrich eta natasiak zapi zikin batzuk erabiliko dituzte bandera moduan.
shylock: izaki politikoa hila da. gora iraultza. gora gatazka. gora gure galema hirukiak karratua erdibitzen duelako gainezka egin dugu lagun minok: atera arte ez dugu jakingo zeinen lur jota egon garen gure ongizatea gainbehera zikin bat da garen gorenaren herena gara garuna gara huts hutsean ganora garailerik ez dugu zinez gezurrean bizi gara eta ganberroak izan behar dugu gamusino jaio gara eta gamusino gara hilko
gaizkiesaka ibiltzeak ez garamatza inora ere
asetu gara iragarki marka eta gogotipoz
gantz garaikideak jota garatxoz beterik dugu gorputza
gure aitaren etxea defendatuko dugu
baina gure gelatik aterako gara
zerbait galdu baitugu ganbaran
gai bakarrez gaude eginak
noiz ahaztu ote genuen edozertarako gaitasuna duguna
denak: (Himnoa kantatzen hasten dira) La lara lara lara la la la...
shylock: geldi
garbi hitzegingo dut
gardenak izan gaitezen
I’m in the garden; zu zergatik ez
aingeru eroriak gaitun, gaixotasun grabea dinagu
gainera garabiak ganorabako bihurtu dira
eta gu gingilak gara, gatibu,
genetika gehi geometria
gizaki geldi
gerizak
gobernu guraso guardia eta gailendu zaizkigun guztien aurka
jo behar dugu
gogaitu gara gutenberg galaxiaz
gogaitu gara gabezia galdeketa eta galtzaileez
gogaitu gara guggenheim gabonak gurutzegramak eta beste gaitz gaindiezinez
gailur gaileta gailu eta gaitak
gaitzuste gaizki gaizka eta goliat guztien aurka
glotodidaktika golf eta goma guztiak apurtu
galanperna galarazpen eta galarazle guztiei greba
ezin dugu gehiago jasan horrenbeste Gupi Goldberg eta Gose Maria Glaciar
galbide galdakao galtzaundi ganaduzale eta ganbak
galoak galgoak galeriak galoiak galtzadak galvanoskopioak eta galtzontziloak
are gehiago garapen eta garagardoari gasolina
sua gangster eta garaile
guztiei garrantzizko garraioei eta almendra garrapiņatuei ere sua
gauerdiko gatza eta gaurko gaztediaz nazkatuta gaude
gaurdanik gaupasa
esperimentuak ez dira gaseosaz egiten
gora gazta eta gazpatxoa
gripiak garia eta gongiak
gaztainak eta gaztetxe gazteluak
gerorik ez dago: gerrari gerra
goranzko goraldia gorapena goramena gorantzaldia goratasuna
gora guta guta guta ... guta guta-rrak
eta grabitatearen aurka ere
globoari heldu ghettotik ateratzeko
grina guztiak gizendu
dirua erre
eta gerriak gerezitu
zure baitan daukazun ergela zara
go go go go gogoeta une bat, mesedez, baina bat bakarra
Besoak altxatuta eta banderak gora, musika sartzen da eta dantza militarra egiten dute. Ondoren karnabala.
4. eskena
Txotxongiloak: NIUNAVENA eta
MARA-MARAren eskutik
“Betiko Leloa”
niunavena tela gorriz estalitako kutxa baten aurrean jartzen da.
lenda: Fidi... Fidi, Fidi, Fidi!
fidelia: Ņo!
lenda: Gozatu gure belarriak zure aurkezpen hoietako batekin!
fidelia: Jaun andereok, zuekin herriaren antzerkia, txotxongilo antzerkia, antzerki gaztetxero lizun eta zaharkitua...
niunavena: Aiįu! Geratu ginen gactetceroa cela. Lizuna zu, atzo nazcantea!
lenda: Ez hasarretu, Niunavena, Fidelia gajoa ez da inoiz gaztetxe batera joan.
niunavena: Ba ec dezala ecer ezan!
fidelia: Ņe! ...txotxongilo antzerkia, Niunavena eta Mara-Marak interpretatua, “Betiko Leloa” titulupean.
Olivettiek txalo egiten dute hunkituta.
lenda: Gora Cascabel!
niunavena: Ti ti ri ri... Bacen behin, orain modan dagoen herri guctic tciki batean, Cazcabel iceneko nezka tciro bat, bicitcarekin maiteminduta cegoena guctiz, zuper alproja! Pizcat jipia cen. leep!
mara-mara kutxatik irtetzen da txotxongilo bat bailitzan. niunavenak kanta jipi bat kantatzen du eta cascabelek erritmoan dantzatzen du.
lapsus: Pertxenta galanta.
niunavena: Egun batean, gainera, printce aczulak ezagutu cituen eta maite maite maitatu taup taup zoriontcu bici ciren zeczufamilia eta gucti, independentcia handiz. Hara, lora bat! Lapsus!
cascabelek dantzari uzten dio, makurtu, lore bat hartzen du eta lapsusi ematen dio.
puck: Eeeh! Nere nobioa dala!
lorea pucki ematen dio eta kantari jarraitzen du. Ttu egiten die gupidagabeki lapsus, puck eta shylocki. Bat-batean, txindurri bat ikusi eta jan egiten du.
niunavena: Pick puck! Urteak pazatcen ari citzaickion ordea, eta egun batean Cazcabelek cera ezan cion haietako lagun bati: erditu nahi dut; cemealaba bat izan nahi duzu nirekin?
lapsus: Kulebroia!
friedrich: Utz egiozu hizketan, Lapsus,
puck: Betiko amodio istorio monotonoa, kerrrolllo!
niunavena: Eta bezteak, lerdea ceriola... Bezteak begietara baino begien atcekaldera begiratcen cion, eta, lerdea ceriola oraindik, erantcun egin behar cion, eta ahoa irekitcen haci cen, baina juztu orduan cerbait gertatu cen...
lenda: Hara!
niunavena: Bacen iztorio honetan, iztorio guctietan bezala, tirano bat ere. Porelmorro cegoena. Gauza guctiak barbi eta garbi ikucten dituen tipo bat, beti beti arraazoiak dituuen tiraano dimiinutiboa... Eta halako batean... Cazcabelen lagunak ahoa ireki zuen momentu horretantce, lerdea ceriola oraindik ere, eta inolako aurre-azalpenik eman gabe, mantca bat agertu cen ceruan...
puck: Txoritxo bat!
niunavena: Ez!
puck: Amona mantangorri bat!
niunavena: Muac muac muac!
puck: Mateo Txistu!
niunavena: Ezkerrikazko parte hartceagatik. Bezte bat!?
shylock: Hegazkin bat?
niunavena: Gerrarako ezprezki entrenatua...! (Gerrako zaratak egiten ditu)
mara-mara: Buenrollito, all you need iz love. Nanoa burutik dago, iztorioa bukatu gabe utciko nau!
Bonbardaketa hasten da. shylockek letxugak hartu eta publikoari botatzen dizkio. Azken letxugak cascabel hiltzen du.
Bonbardaketan izkutatu diren olivettiak altxatu egiten dira niunavenaren azken hitzak aditzera.
niunavena: Ondorioa: tiranozauroaren oinak beti handiagoak dira.
Guztiek txalo handiak egiten dituzte eta dantzan hasten dira musika sartzearekin batera.
5. eskena
Antzerki sinbolikoa,
NATASIA STEPANOVNAk eta
MAGAk antzeztua:
“Igogailu infinitoa”
natasia: Txanpainaren konplota
fokoen erredurak
duda mozorrotua
etxezulo abandonatua
kapritxo guztiak asetuta libido
Gisele dantzatu eta gero
La Habanako Antzoki Nazionalean
maindire infinitoen goxoan
maga: Lua lua, nor zara
natasia: Esna ala lo, ala biak batera agian
ohera berriro sartu naizenean
izarak bero dira
izarak berobero
argi atzapardun animalia
begiak itxi eta barruraino sartu zait champagne
animalia mitologikoa
magia berdezko gorputza eta herio burua
suzko bolan bildutako pantera
ispilua gauez estali da
mantak leihotik hegan atera
eta ene azalari buelta eman zaio touche
plazerrari eman natzaio ezer galdetu gabe
piztiaren sexua jakin gabe ere
putz egiten zidan izterretan gora eta behera
eta ene gorputz osoa puztu du aire beroz zepelin
maga: Mozkorra, atzera bueltarik ez duen muga
natasia: Kee piztia helduezina
igogailu infinitoa
izerdi beroz betetako bainera batean bainatzea lez
sargori
eta likidoarekin batera urtu
alutik hasi eta bururaino
asko dakiena bezala eta ezertxo ere jakin gabe oraindik
pausalekurik nozitu gabe azpian
zorion handiegiaren bertigoari besarkatuta
globo puztu korapilorik gabea dantzan airean
eta bapatean zai
lurrean zai
zerbaiten zai
geldirik zai
gertatuko denaren zai
eta gertatu egiten da
azkenean beti gertatzen da
maga: Aditu ondo, soilik horrela jaioko baita mereziko zaituen begirada
natasia: Igogailu mugagabea
zimur estrukturalak
edan eta izan
biluzik berriro ere dudaz mozorrotuta
bizitzaren fotokopiak ateratzen
eta toki batetik alde egiterakoan
egondako toki hori nahikoa arnastu ez izana
inguruko ezer ez ezagutzea bezala
oraina sepiaz jantziz hutsarekin lotzeko.
natasia erori egiten da.