|
Gabon-gabontzeta, Arkotxa'tar J.A. OGEITAZORTZIGARREN AGERALDIA KOIPE, APALLU, EZTI, MARI-DOMINGI, ELIZ-ABESLARIAK eta ATAUN EZTI: (DON PELLO'ren etxetik irten eta KOIPE ta APALLU'rekin arkitzen da.) KOIPE: Nundik abil, Ezti? APALLU: Eztek ikusi nundik irten duan? KOIPE: (EZTI'k eskuetan duan aizkora ikustean.) Gizon iltzetik ez baña? EZTI: Ez; kapoi iltzetik nator. KOIPE: (Parrez.) Aizkoraz kapoia il? Oraindik aundiagoak entzungo dizkiagu. EZTI: Etzazute uste, ondo kostata il degu. Ura kapoi deabruzkoa! APALLU: Nere bixigua bialdu aldek gure etxera? EZTI: (Buruta eskua eramanaz.) Ai...!! APALLU: Zer, aztu? EZTI: Bai. Barkatu. APALLU: Barkatu esaten dek? Ederra jarriko dek nere emaztea. Goizo bialitzeko esan didatek eta. EZTI: Beriela ekarriko dizut. (Joaten da.) KOIPE: Ederra egin dik. APALLU: Or aurreko neskameaz txoratuta zebillek eta, burua galdu; orra. EZTI: (Katuak lardaskatutako bixigua eskuetan duela.) Apallu, Apallu. APALLU: (Bixigua era artan ikustean.) Zer dek au? KOIPE: (Isekaz.) Ja, ja, ja, jaaaaa! APALLU: Baña zer gerta zaiok ? Au dek egitekoa egin dikakena! Agur, nere Gabonaparia! EZTI: Barkatu, Apallu; barkatu. APALLU: Aitaren eta Semearen. Aitaren eta Semearen. (Egiñaz.) Oraintxen galdu. KOIPE: (Isekaz.) Beitatu gabeko amuz bixiguak arrapatzen eztituk ba? APALLU: Ago ixilik. (EZTI'ri aurrera joan besotatik elduaz.) Baña, badakik zer egin dizkidaken? EZTI: (Apal.) Eztizut nik ezer egin. APALLU: Nork egin zidak ba, ik ezta? EZTI: Katuak. KOIPE: Ja, ja, ja, jaaaa. (Parrez.) APALLU: Katuak egin ditala esateko arpegia dek? Katuari esaiok ba, kukurruku egiteko elizan; nik eztiat egingo-ta. EZTI: Eztidazu orrelakorik egingo? APALLU: Egin ez nik? Gabon-apaitarako nekez lortutako bixigu katuari jaten utzi ta ni irekin joan kukurruku egitera? Ez, ez, ez. Alperrik izango dituk alperrenak, kukurrukurik elizan eztiat gaur gabean egingo nik. (EZTI'ri eskuetan zeukan bixigu lardaskatua kentzen dio.) EZTI: Enuen esango orren barru-txarrekoa ziñanik. KOIPE: Kukurrukua al dek egin bear dan guzia? EZTI: (Pozez.) Bai. Zuk egingo al zenuke? KOIPE: Nik edo. Nere ollarrak. EZTI: Benetan esaten al didazu? KOIPE: Bai, motell. Kukurruku kontua izan ezkero eztiat nik iñork bultz egin bearrik. EZTI: (KOIPE bizkarrean joaz.) Zu, zera gizona, zu. Gizonak nortzuek diran garaia danean ezagutzen dira. APALLU: (Aserrez.) Eztiak nik gizontasunik galdu. I abil gizontasuna galduta; ez ni. KOIPE: Ez adi estutu, kukurrukua ederki joko duan ollarra emen zeukaguta. (APALLU'ri artzen dio ollarra.) EZTI: Zurea altzan? KOIPE: Bai, nerea; emen inguruan danik ollarrik bikaiñena ala ere. EZTI: Eta ollar onek joko ezpalu? KOIPE: (Egiñaz.) Kukurrukuuuuuu!!! EZTI: Bejaundeizula! Bikain egin dezu. (APALLU'ri isekaz) Miauuuu!!! MARI-DOMINGI: (DON PELLO'ren atetik agertuaz.) Arratsalde on, guzioi. (Otarra bat du.) EZTI: Baita zuri ere, nere izarra. APALLU: Zer arpegi alde den ori? MARI-DOMINGI: Bizirik utzi nauanean enaiz aserre! APALLU: Kapoiak orrela erpakatu? MARI-DOMINGI: Kapoiak edo, inpernuko deabruak. KOIPE: Ezin diteke kapoiak ori egin. MARI-DOMINGI: Ezetz? Orrek esango dizu. EZTI: Esan dizkiotet len ere, aizkoraz kapoia il degula. MARI-DOMINGI: (Otarratik ollarra atera ta erakutsiaz.) Ona emen sinestu nai ezpadezute. KOIPE: Zer:..? (Burura eskuak eramanaz.) Ai, ene!! EZTI: (Larriturik.) Zer dezu? APALLU: Zer dek? KOIPE: (Naigabe aundiz.) Nere ollarra!!! MARI-DOMINGI: Zure ollarra au? KOIPE: Bai, nere ollarra da. Nere ollarra il dezute. MARI-DOMINGI: Ezta egia? KOIPE: Nere ollar gaxoa! APALLU: Or dekan ori norena dek ba? KOIPE: Naidoanena nai bada. Agur nere biarko ollar jokoa ta agur nere izen ona ere. APALLU: (Isekaz.) Ja, ja, ja, jaaa. Gaur gabean kukurruku elizan jotzeko danak; biar plaza erdian ere jo dezala. Ja, ja, jaaa. MARI-DOMINGI: Ezta au zure ollarra; nere nagusiari maisterrak ekarri dioten kapoia baño. Ez al da egia, Ezti? EZTI: Bai, egia da. KOIPE: Ezin diteke, Potxologaz neuk bialdu diot Apallu'ri ta. Ez al dek egia, Apallu? APALLU: Etzekiat, onek eman ziak eta. KOIPE: Ik artu al diok Potxolo'ri ? EZTI: Bai. MARI-DOMINGI: Eta zuk ez al diozu Peru'ri artu? EZTI: Bai. APALLU: (Parrez.) Eta ik ez al dituk kapoia ta ollarra jabez aldatu? EZTI: Eztakit. KOIPE: Nik bai, bazekiat. Ederrak egin dizkiguk. MARI-DOMINGI: Ollarra, kapoitzat sartu neri. EZTI: Nik... ? MARI-DOMINGI: Bai, zuk. KOIPE: Eta kapoia neri eman. EZTI: Nik ? KOIPE: Bai, ik. EZTI: Barkatu. KOIPE: Barkatu nik iri? APALLU: (Isekaz.) Kukurrukua botatzera joango aiz baña? KOIPE: (Asserrez.) Ni kukurrukua botatzera joan? Ildako ollarrak edo kapoiak bota bearko ziotek; ez nik. MARI-DOMINGI: Eta neri ollar gaiztoak egin ditan arpegia gañera! EZTI: Barkatu. MARI-DOMINGI: Zer esan bear dite gaur gure etxean, arpegi au onela ikusita? APALLU: Eta zer esan bear dit neri nere emazteak? KOIPE: Maturrok neregatik esan bear dituanak!! ELIZ-KANTARIAK: (Oso lotsagabe agertuaz.) Ezti, gure goxoak? EZTI: Laba gañean dauzkazute. ELIZ-KANTARIAK: (Bat baño bestea lenago joan nairik goxotegira joaten dira.) KOIPE: (Kapoia MARI-DOMINGI'ri emanaz.) Artu zan ire kapoia. MARI-DOMINGI: (Kapoia artuaz ta ollar ildakoa emanaz.) Bai, bai; bakoitzan berea. APALLU: «Betiko legea.» ATAUN: (Agertuaz.) Zer gertatzen da? Eztitut nik arpegi alaiak emen ikusten! Zuek ikusiz gero, Gabon arratsaldea degunik ezin esan liteke. APALLU: Gabon-eguna? (Bixigu erdi-jandakoa erakutsiz.) Onekin alaituko diagu asko. KOIPE: (Ildako ollarra erakutsiz.) Eta onekin jokoa irabazi biar. MARI-DOMINGI: (Kapoia erakutsiz.) Eta, Dama Justa'ri, zuk sartuko diozu au kapoia dala. ELIZ-KANTARIAK: (Goxotegitik goxoak egiteko ontzi-zabala botako dute antzestoki erdira guzia kedar egiña.) GUZIAK: (Izuturik.) Zer da? Zer da? ELIZ-KANTARIAK: (Oso aserre irtetzen dute ta EZTI'rengana joanaz.) Zeuk jan nai badituzu goxo oiek. ELIZ-KANTARIAK 1.°: Gu ezkaude kedarra jaten oituak. ELIZ-KANTARIAK 2.°: Ederra Gabon-erregalua. ELIZ-KANTARIAK 3. °: Mari-Domingi'k kantatuko dizu Ollarraren Meza. ELIZ-KANTARIAK 4.°: Guri ez dei egin geiago. Naikoa dezu Mari-Domingi. MARI-DOMINGI: Ni naikoa? Zertarako? ELIZ-KANTARIAK 1.°: Goxotegian etxeko andre izateko. MARI-DOMINGI: Ni goxotegira etxeko-andre? EZTI: Eziozu sinestu. ELIZ-KANTARIAK 3.°: Egia da. Zutzaz txoratua dago ta biar zuri abesti-konziertua emateko asmotan dabil. MARI-DOMINGI: Neri konziertua? Tokitan egongo gaituk biar. Ezta, Ataun? ATAUN: Bai. Gertu altzaude joateko? MARI-DOMINGI: Bai. (Poz-pozez.) Agur, guzioi. Ta Eguarri zoriontsu. ATAUN: Ezti, Mari-Domingi'rentzako konziertua Amitx basarritik entzungo diagu. (ATAUN eta MARI-DOMINGI joaten dira.) ELIZ-KANTARIAK 1.°: Guazen gu ere. Bere izeko Pruentxi'k kantatuko dio gure ordez. (Joaten dira.) KOIPE: Baniak ni ere, Apallu. (Joaten da.) APALLU: Ni ere laster joango nak. (Bizartegira joaten da.) Gabon-gabontzeta, Arkotxa'tar J.A.
|
